Թուրքի կյանքը հայի մահ է,
Թուրքի մահը` հայի կյանք:
Թուրքի մահը` հայի կյանք:
ՇԱՀԱՆ ՆԱԹԱԼԻ
Հիշեցում թուրքերին «եղբայր» համարողների համար:
«Ժայռերով ու թփերով շրջապատված հսկա մի տարածություն լցված էր մարդկային դիակներով: Հսկա մի գերեզմանոց: Արևի տակ ածխացած մեծի ու փոքրի մարմիններ՝ իրար վրա լցված գլուխ, մարմին, ոտքեր ու ձեռքեր՝ իրարից անջատված, մացառների ու քարերի վրա թափված փորոտիք, աղիներ, փոքրիկ մանկիկներ՝ մոր արգանդից դուրս թափված: Գրիչս անզոր է նկարագրել:
Հարյուրավոր ագռավներ ողբալի կռինչներով դիակից դիակ էին ցատկոտում: Հազարավոր սողուններ, ոռնալով ու կաղկանձելով, հարձակվում էին դիակների վրա, հոշոտում լափում, ուրախ ցատկոտում, որովհետև առատ խնջույք էին պատրաստել գազանների համար:
…Դիակների մեջ չորս կողմը երևում էին սուր-սուր քարերի բեկորներ, ջարդված մահակներ, պարանով փաթաթված քարեր: Պարզ երևում էր, որ դրանցով էին ջախջախվել հազարավոր գանգերը: Քարերի վրա երևում էին արյունոտ ձեռքերի հետքեր, որոնք փոևձել էին ժայռերը մագլցել»:
«Սայլերից հազիվ կեսկիլոմետր հեռացել էինք, երբ մեր առջև տեսանք աղջկա մի դիակ: Ոտքերը մինչև ծնկները թաղված, իսկ ձեռքերը տարածված էին երկու կողքերը: Գլխի մազերը փետած էին, հագուստնեը ծվեն-ծվեն արված, ձեռքերն ու թևերը դաշունահարված, իսկ աջ ստինքը երկու մասի բաժանված:
Կանայք արտասվում էին, իսկ տղամարդիկ քարացած նայում էին զոհին, որի գլխավերևում մի փոքր տախտակի վրա արաբական տառերով գրված էր «Ով չի ենթարկվում մեր կամքին, այս է նրա վիճակը:»
Հատվածներ «Մի հայի կյանք» — ցեղասպանության ականատեսի օրագրից
Բագրատ Քոշքյան Մարտիրոսյան
«Ժայռերով ու թփերով շրջապատված հսկա մի տարածություն լցված էր մարդկային դիակներով: Հսկա մի գերեզմանոց: Արևի տակ ածխացած մեծի ու փոքրի մարմիններ՝ իրար վրա լցված գլուխ, մարմին, ոտքեր ու ձեռքեր՝ իրարից անջատված, մացառների ու քարերի վրա թափված փորոտիք, աղիներ, փոքրիկ մանկիկներ՝ մոր արգանդից դուրս թափված: Գրիչս անզոր է նկարագրել:
Հարյուրավոր ագռավներ ողբալի կռինչներով դիակից դիակ էին ցատկոտում: Հազարավոր սողուններ, ոռնալով ու կաղկանձելով, հարձակվում էին դիակների վրա, հոշոտում լափում, ուրախ ցատկոտում, որովհետև առատ խնջույք էին պատրաստել գազանների համար:
…Դիակների մեջ չորս կողմը երևում էին սուր-սուր քարերի բեկորներ, ջարդված մահակներ, պարանով փաթաթված քարեր: Պարզ երևում էր, որ դրանցով էին ջախջախվել հազարավոր գանգերը: Քարերի վրա երևում էին արյունոտ ձեռքերի հետքեր, որոնք փոևձել էին ժայռերը մագլցել»:
«Սայլերից հազիվ կեսկիլոմետր հեռացել էինք, երբ մեր առջև տեսանք աղջկա մի դիակ: Ոտքերը մինչև ծնկները թաղված, իսկ ձեռքերը տարածված էին երկու կողքերը: Գլխի մազերը փետած էին, հագուստնեը ծվեն-ծվեն արված, ձեռքերն ու թևերը դաշունահարված, իսկ աջ ստինքը երկու մասի բաժանված:
Կանայք արտասվում էին, իսկ տղամարդիկ քարացած նայում էին զոհին, որի գլխավերևում մի փոքր տախտակի վրա արաբական տառերով գրված էր «Ով չի ենթարկվում մեր կամքին, այս է նրա վիճակը:»
Հատվածներ «Մի հայի կյանք» — ցեղասպանության ականատեսի օրագրից
Բագրատ Քոշքյան Մարտիրոսյան
Комментарии
Отправить комментарий